Bình luận Bộ luật Hình sự năm 2015 (Phần thứ hai – Các tội phạm), Chương XIX: Các tội phạm về môi trường

Chưa bao giờ, vấn đề ô nhiễm môi trường lại nóng như những năm gần đây. Hậu quả của việc ô nhiễm môi trường có thể kể đến như: cá chết hàng loạt, bệnh ung thư tăng lên, dịch Covid-19 kéo dài trên toàn thế giới cướp đi hàng triệu sinh mạng của con người; nhiều loài động vật, thực vật nguy cấp, quý, hiếm có nguy cơ tuyệt chủng; không khí và nguồn nước bị ô nhiễm nghiêm trọng. Ô nhiễm môi trường không chỉ gây thiệt hại đến đời sống của con người, mà còn gây thiệt hại nghiêm trọng đến nền kinh tế, cảnh quan, khu sinh thái và còn vô vàn những hậu quả nghiêm trọng khác mà không thể kể hết do con người gây ra. Luật Đa dạng sinh học và các văn bản của các bộ, ngành thường xuyên sửa đổi, bổ sung nhưng cũng không đáp ứng được yêu cầu về bảo vệ môi trường. Bộ luật Hình sự năm 2015 đã sửa đổi, bổ sung các quy định đối với các tội phạm về môi trường quy định tại Bộ luật Hình sự năm 1999. Tại kỳ họp thứ 10 ngày 17 tháng 11 năm 2020, Quốc hội khóa XIV đã thông qua Luật Bảo vệ môi trường (Luật số 72/2020/QH14). Đây là các căn cứ pháp lý để đấu tranh phòng chống các hành vi gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, các quy định của Bộ luật Hình sự năm 2015 đối với các tội phạm về môi trường cũng như Luật Bảo vệ môi trường không chỉ cần tuyên truyền, phổ biến đến mọi tổ chức, cá nhân, mà cần tiếp tục nghiên cứu để sửa đổi, bổ sung cho phù hợp.

So với Bộ luật Hình sự năm 1999, Bộ luật Hình sự năm 2015 có nhiều quy định mới đối với tội phạm về môi trường, là công cụ sắc bén để đấu tranh phòng, chống các hành vi gây ô nhiễm môi trường. Việc hiểu và áp dụng các quy định của Bộ luật Hình sự về các tội xâm phạm về môi trường là một vấn đề rất quan trọng.

Với ý nghĩa trên, tiếp theo các cuốn “Bình luận Bộ luật Hình sự năm 2015…”, tác giả Đinh Văn Quế – Thạc sỹ Luật học, nguyên Thành viên Hội đồng Thẩm phán, Chánh Tòa hình sự Tòa án nhân dân tối cao phối hợp với Nhà xuất bản Thông tin và Truyền thông cho ra mắt bạn đọc cuốn “Bình luận Bộ luật Hình sự năm 2015 (Phần thứ hai – Các tội phạm), Chương XIX: Các tội phạm về môi trường”.

Dựa vào các quy định tại Chương XIX Bộ luật Hình sự năm 2015, so sánh với các quy định của Bộ luật Hình sự năm 1999, đối chiếu với thực tiễn xét xử các vụ án về môi trường, tác giả đã giải thích một cách khoa học về dấu hiệu pháp lý các tội phạm về môi trường, đồng thời cũng nêu ra một số vấn đề bất cập, cần tiếp tục sửa đổi, bổ sung Bộ luật Hình sự năm 2015 và các văn bản quy phạm pháp luật khác để môi trường của chúng ta ngày càng xanh, sạch đẹp.